Zniesienie współwłasności nieruchomości

Zniesienie współwłasności nieruchomości – co warto wiedzieć?

Współwłasność nieruchomości to sytuacja, w której prawo własności do jednej nieruchomości przysługuje kilku osobom jednocześnie. Choć początkowo może wydawać się wygodnym rozwiązaniem, z czasem często pojawiają się różnice zdań co do sposobu korzystania z nieruchomości lub jej dalszego przeznaczenia. W takich sytuacjach pojawia się kwestia zniesienia współwłasności.

Podstawy prawne zniesienia współwłasności

Zniesienie współwłasności reguluje przede wszystkim Kodeks cywilny (Art. 210). Zgodnie z jego przepisami, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności przez cały okres pozostawania współwłaścicielem. Oznacza to, że nawet po wielu latach można wystąpić do sądu z takim żądaniem. Kodeks postępowania cywilnego natomiast określa szczegółowe procedury sądowe związane ze zniesieniem współwłasności.

Sposoby zniesienia współwłasności

Istnieją trzy podstawowe sposoby zniesienia współwłasności:

1. Podział nieruchomości:

   • Jeżeli nieruchomość daje się podzielić, sąd dokona takiego podziału, przyznając każdemu współwłaścicielowi odpowiednią część.
   • W przypadku nieruchomości rolnych sąd może uwzględnić zasady prawidłowej gospodarki rolnej.

2. Przyznanie nieruchomości jednemu ze współwłaścicieli:

   • Jeżeli podział nieruchomości nie jest możliwy lub byłby niekorzystny, sąd może przyznać całą nieruchomość jednemu ze współwłaścicieli, który zobowiązany będzie do spłaty pozostałych.

3. Sprzedaż nieruchomości:

   • Jeżeli ani podział, ani przyznanie nieruchomości jednemu ze współwłaścicieli nie są możliwe lub nie są zgodne z interesem wszystkich stron, sąd może zarządzić sprzedaż nieruchomości z licytacji. Uzyskana kwota zostanie podzielona między współwłaścicieli proporcjonalnie do ich udziałów.

Kiedy warto rozważyć zniesienie współwłasności?

Zniesienie współwłasności warto rozważyć, gdy:

• Współwłaściciele nie mogą dojść do porozumienia co do sposobu korzystania z nieruchomości.
• Jeden ze współwłaścicieli chce sprzedać swoją część, a pozostali nie są zainteresowani wykupem.
• Nieruchomość przestała spełniać swoje pierwotne funkcje i konieczna jest jej sprzedaż lub zmiana przeznaczenia.

Procedura zniesienia współwłasności

Zniesienie współwłasności najczęściej odbywa się w drodze postępowania sądowego. W pierwszej kolejności warto podjąć próbę polubownego rozwiązania sporu, np. poprzez mediację lub zawarcie odpowiedniej umowy przed notariuszem. Jeśli jednak nie uda się osiągnąć porozumienia, konieczne będzie skierowanie sprawy do sądu.

Procedura sądowa obejmuje kilka etapów:

• Wniesienie pozwu: Pozew o zniesienie współwłasności składa się do sądu właściwego ze względu na miejsce położenia nieruchomości.
• Rozprawa sądowa: Sąd przeprowadza postępowanie dowodowe, podczas którego przesłuchuje strony i świadków oraz analizuje przedstawione dowody.
• Wyrok: Na podstawie zebranych dowodów sąd wydaje wyrok, w którym określa sposób zniesienia współwłasności.

Koszty zniesienia współwłasności

Koszty zniesienia współwłasności obejmują przede wszystkim:

• Opłatę sądową: Wysokość opłaty sądowej zależy od wartości nieruchomości (umowa notarialna) oraz od kwestii porozumienia między właścicielami - jeżeli jest zgoda co do sposobu zniesienia współwłasności, w przypadku sądowego zniesienia - opłata sądowa od wniosku wynosi 300 zł.  Brak porozumienia skutkuje opłatą w wysokości 1000 zł.  Po dokonaniu podziału, należy dokonać wpisu do ksiąg wieczystych. Koszt złożenia wniosku to 150 zł. 
• Koszty zastępstwa procesowego: Jeżeli strony korzystają z pomocy adwokata, muszą ponieść koszty jego wynagrodzenia.
• Koszty związane z podziałem nieruchomości: W przypadku podziału nieruchomości mogą pojawić się dodatkowe koszty związane z geodezją, sporządzeniem map itp, powołaniem biegłego który sporządzi plan podziału. 

Zniesienie współwłasności nieruchomości to proces często długotrwały i skomplikowany. Warto zatem skonsultować się z adwokatem, który pomoże w przygotowaniu niezbędnych dokumentów i reprezentacji przed sądem. Chcesz dowiedzieć się więcej o konkretnym aspekcie zniesienia współwłasności? Skontaktuj się z Naszą Kancelarią !