Rozwód bez orzekania o winie to forma rozwiązania małżeństwa, w której sąd nie ustala, który z małżonków ponosi odpowiedzialność za rozpad związku. Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (art. 56 KRO), rozwód może zostać orzeczony, jeżeli między małżonkami nastąpił trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego, jednak bez konieczności ustalania winy.
Oznacza to, że sąd nie analizuje, kto w większym stopniu przyczynił się do rozpadu małżeństwa. W praktyce takie rozwiązanie jest mniej konfliktogenne i pozwala na szybsze zakończenie sprawy, co może być istotne, gdy strony są gotowe na rozstanie, ale chcą uniknąć długotrwałego procesu sądowego pełnego oskarżeń.
Aby sąd orzekł rozwód bez orzekania o winie, musi być spełnionych kilka warunków:
Trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego: Oznacza to, że między małżonkami nie istnieją już więzi emocjonalne, fizyczne i gospodarcze. Małżonkowie nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, nie utrzymują ze sobą bliskich relacji fizycznych a uczucie miłości między nimi wygasło.
Zgoda obu stron: Rozwód bez orzekania o winie może nastąpić tylko wtedy, gdy obie strony wyrażą zgodę na rozwiązanie małżeństwa bez wprowadzania elementu winy. Jeśli jedna ze stron wnosi o orzeczenie winy, sprawa rozwodowa może potrwać dłużej i wiązać się z większymi emocjami.
Interes dzieci: Jeżeli małżonkowie mają wspólne dzieci, sąd rozstrzygnie kwestię opieki nad dziećmi, alimentów oraz kontaktów z rodzicami. W przypadku rozwodu bez orzekania o winie, sąd wciąż będzie badał, co jest najlepsze dla dzieci, jednak nie będzie koncentrował się na przyczynach rozpadu małżeństwa. Strony mogą również wypracować porozumienie w tych kwestiach.
Procedura rozwodu bez orzekania o winie jest stosunkowo szybka, pod warunkiem, że obie strony są zgodne co do rozstania. W skrócie postępowanie wygląda następująco:
Pozew o rozwód: Jeden z małżonków (lub oboje) składa pozew o rozwód do sądu. W pozwie wskazuje się, że małżeństwo uległo trwałemu i zupełnemu rozkładowi pożycia, ale strony nie domagają się orzekania o winie. Pisząc pozew rozwodowy należy pamiętać o warunkach formalnych pozwu, takich jak wskazanie stron, określenie sądu do którego pozew zostanie skierowany i odpowiednie sformułowanie wniosków pozwu.
Zgoda małżonków: Obie strony muszą potwierdzić zgodność co do braku winy w rozpadu małżeństwa. Jeśli strony nie są zgodne, rozwód może zostać orzeczony z winy jednej ze stron, co wiąże się z dłuższym procesem.
Rozprawa sądowa: Sąd przeprowadza rozprawę, na której może przesłuchać strony, a także wysłuchać ewentualnych świadków. W przypadku rozwodu bez orzekania o winie, rozprawa jest krótsza, ponieważ nie wymaga szczegółowego badania przyczyn rozpadu małżeństwa.
Orzeczenie sądu: Jeżeli sąd uzna, że spełnione są wszystkie warunki, orzeka rozwód. W przypadku braku winy, sąd skupi się na kwestiach takich jak alimenty, podział majątku, władza rodzicielska oraz kontakt z dziećmi. W przypadku zgody stron co do sposobu rozwiązania małżeństwa i kwestii wskazanych wyżej, sąd wydaje wyrok rozwodowy na jednej rozprawie.
Rozwód bez orzekania o winie wiąże się z pewnymi konsekwencjami zarówno dla samego procesu, jak i dla dalszego życia małżonków:
Brak obciążenia emocjonalnego: Decyzja o rozwodzie bez orzekania o winie może pomóc małżonkom przejść przez trudny proces rozstania w sposób mniej konfrontacyjny. Bez potrzeby wskazywania winnego małżonka, proces jest bardziej neutralny i pozwala skupić się na przyszłości, a nie na przeszłości.
Brak skutków prawnych wynikających z winy: W przypadku rozwodu z winy jednej ze stron, sąd może na przykład przyznać drugiemu małżonkowi większe prawa do opieki nad dziećmi, a także ustalić wyższe alimenty. W przypadku rozwodu bez orzekania o winie, obie strony pozostają w równej sytuacji prawnej.
Podział majątku: Rozwód bez orzekania o winie nie wpływa bezpośrednio na sposób podziału majątku wspólnego. Strony mogą w pozwie wnieść o podział majątku wspólnego. Zasadniczo podział małżonków następuje na zasadzie równych części, chyba że strony umówią się inaczej. W przypadku gdy strony wniosą o podział majątku, ale nie będzie miedzy nimi porozumienia - sąd może uznać iż przeprowadzenie podziału będzie skutkować nadmierną zwłoką w postępowaniu i pozostawi tą kwestię bez rozpoznania. Sąd może jednak rozpoznać podział częściowo, nawet kosztem pewnej zwłoki w postępowaniu w przypadkach szczególnie uzasadnionych np: podział majątku dotyczący prawa do mieszkania.
Alimenty dla małżonka: W przypadku rozwodu bez orzekania o winie jeden z małżonków może wnioskować o alimenty tylko i wyłącznie gdy znalazł się w bardzo trudnej sytuacji materialnej tzw. niedostatku. W przypadku rozwodu z orzeczeniem o winie gdy Sąd uzna jednego z małżonków za wyłącznie winnego rozpadu małżeństwa, alimentów może żądać drugi małżonek jeżeli jego standard życia w związku z rozwodem się obniżył.
Opłata sądowa od pozwu o rozwód wynosi 600 zł. W przypadku gdy Sąd przychyli się do stanowisk stron i wyda wyrok rozwodowy bez orzeczenia o winie, wówczas zwraca połowę tej opłaty czyli 300 zł. Jeżeli Sąd w toku postępowania o rozwód ma dokonać również podziału majątku, należy uiścić dodatkowo opłatę w kwocie 300 zł - jeżeli między stronami jest zgoda co do sposobu podziału. Po orzeczeniu rozwodu - wydanie odpisu prawomocnego orzeczenia wynosi 20 zł.
W przypadku gdy strona chce skorzystać z usług profesjonalnego pełnomocnika dochodzi kwestia jego wynagrodzenia. Wysokość wynagrodzenia jest ustalana indywidualnie. Do wynagrodzenia zaliczają się koszty związane z poradami prawnymi, przygotowaniem dokumentów, reprezentacją na rozprawach sądowych czy negocjacjami między stronami. Stałym kosztem jest opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa - 17 zł. Wysokość wynagrodzenia zależy również od tego czy w podczas rozwodu mają zostać rozstrzygnięte kwestie opieki nad dziećmi, alimentami i podziałem majątku. Zachęcamy do kontaktu z Naszą Kancelarią w celu uzyskania bardziej szczegółowych informacji.
Podsumowując, rozwód bez orzekania o winie może być korzystnym rozwiązaniem dla wielu par, które chcą zakończyć swoje małżeństwo w sposób szybki i mniej konfliktowy. Jednakże, każda sytuacja jest indywidualna, dlatego warto skonsultować się z Naszą Kancelarią, aby uzyskać poradę dostosowaną do Twoich konkretnych okoliczności.
+48 574 991 901
+48 574 991 901